logo NCGeo

Nauwkeuriger bewaken van vaargeuldiepten in drukke scheepvaartroutes

De multibeam echosounder bepaalt de waterdiepte 

dr. J. de Plaa (TU Delft, DEOS)

Om een veilige doorgang van de scheepvaart te garanderen zijn dieptemetingen in vaargeulen van groot belang. Tegenwoordig worden die uitgevoerd met behulp van geavanceerde sonarsystemen, zoals de multibeam echosounder (MBES). Dit instrument is in staat de diepte in een brede strook onder het schip te meten. Op die manier kan men een groot gebied met relatief weinig moeite in kaart brengen. Als uit de metingen blijkt dat de geul te ondiep is, kan dat een aanleiding zijn om baggerwerkzaamheden te plannen.

Niet in alle vaargeulen levert deze methode bevredigende resultaten op. In de Maasgeul bij Europoort, bijvoorbeeld, mengt zoet water uit de Maas zich met zout Noordzeewater. De wisselingen in de geluidssnelheid die hierdoor in de hele waterkolom ontstaan, beïnvloeden de metingen dusdanig dat er afwijkingen van tientallen centimeters in de dieptekaart waarneembaar zijn. Om deze meetfouten te corrigeren is een goede schatting van de geluidssnelheid als functie van de diepte, het geluidssnelheidsprofiel, noodzakelijk. Sinds 2005 is er een methode ontwikkeld om dit profiel te schatten met behulp van overlappende gebieden in de metingen zelf. Met behulp van het geschatte profiel kan men vervolgens nauwkeuriger de diepte bepalen.

Het onderzoek is gestart in december 2005 door ir. J.J.P. van den Ameele en in mei 2007 overgenomen door dr. J. de Plaa, aangesteld bij de leerstoel Acoustic Remote Sensing (ACRS, DEOS, TU Delft). Hij werkt daarbij samen met mw. dr.ir. M. Snellen (ACRS) en prof.dr. D. G. Simons (ACRS). Het onderzoek wordt ondersteund door de Subcommissie Mariene Geodesie van de NCG en financieel mogelijk gemaakt door de NCG, de TU Delft (Speerpunt Water), de Rijkswaterstaat Data-ICT-Dienst en de Rijkswaterstaat Waterdienst.

Het onderzoek zal de mogelijkheden vergroten om in complexe dynamische gebieden, zoals de Maasgeul, de diepte met grote nauwkeurigheid te meten. Dat is van belang voor Nederlandse overheidsdiensten die actief zijn op het gebied van de mariene geodesie, zoals Rijkswaterstaat en de Dienst der Hydrografie.

Ga naar boven
JSN Boot template designed by JoomlaShine.com