Delft, 2013, 90 pagina's. ISBN: 978 90 6132 343 3 (digitaal pdf); ISBN: 978 90 6132 342 6 (druk).

Voorwoord

De Nederlandse Commissie voor Geodesie (NCG) is het Nederlandse platform waar wetenschappers uit de geodesie en de geo-informatie een georganiseerd overleg voeren met vooraanstaande vertegenwoordigers van de praktijk. De NCG bevordert de kwaliteit en de belangen van deze wetenschappen en zij zet zich in voor een optimale bijdrage aan de maatschappij. De NCG is een onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De Commissie kende in het verslagjaar zes subcommissies, die elk werkzaam zijn op een van haar wetenschappelijke deelterreinen. In dit jaarverslag vindt u een overzicht van de activiteiten en de werkzaamheden van de Commissie en haar subcommissies in het jaar 2012.

Dr.ir. C.H.J. Lemmen heeft tijdens het GIN Symposium op 15 november 2012 in Apeldoorn de Prof. J.M. Tienstra Onderzoeksprijs 2012 ontvangen. De Tienstra Onderzoeksprijs is in 1998 ingesteld met als doel het bevorderen en zichtbaar maken van het onderzoek in Nederland op het terrein van de geodesie en de geo-informatie. Het onderzoek 'Land Administration Domain Model' (LADM) van dr.ir. Lemmen heeft geleid tot een internationale ISO-standaard en wordt onder andere door de FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations) en UN-Habitat (United Nations Human Settlements Programme) als standaard gebruikt bij de ontwikkeling van landadministratiesystemen.

De NCG heeft in het GI-beraad aandacht gevraagd voor een geodetische infrastructuur van Nederland van de hoogste kwaliteit, die onontbeerlijk is voor betrouwbare geo-informatie. Deze geodetische infrastructuur biedt het raamwerk waarin alle ruimtelijke informatie gekoppeld kan worden. Het belang van de geodetische infrastructuur is door het GI-beraad onderkend en wordt in de totstandkoming van GIDEON 2.0 (Geografische Informatie en Dienstverlening ten behoeve van de E-Overheid in Nederland) nadrukkelijk meegenomen.

De voorzitter van de NCG heeft begin 2012 met prof.dr.-Ing. Chr. Heipke, president van de Deutsche Geodätische Kommission (DGK), informeel overleg gevoerd over de kwaliteit van de geodetische infrastructuur in beide landen. In vervolg hierop heeft de voorzitter met prof.dr.ir. M.G.Vosselman deelgenomen aan de Jaarvergadering van de DGK. Daar is besloten dat een werkgroep met Nederlandse, Duitse, Zwitserse en Oostenrijkse vertegenwoordigers de huidige borging van de situatie van de geodetische infrastructuur in die landen gaat analyseren en met adviezen komt.

De NCG is actief betrokken geweest bij de formulering van het programma Maps4Society, de opvolger van Maps4Science. Dit programma heeft ten doel om het gebruik van geo-informatie voor onderzoeksdoeleinden beter, efficiënter en eenvoudiger te maken door een gezamenlijke infrastructuur te realiseren. Hoofddoel van Maps4Society is de opschaling tot een nationale geo-informatie-onderzoeksinfrastructuur met Europese potentie en het bevorderen van ruimtelijke doorbraken in andere wetenschapsvelden. Inmiddels is bekend geworden dat STW het programma heeft goedgekeurd, waarmee 3 miljoen euro voor het programma beschikbaar is. De NCG is partner in het programma.

De NCG zal per 1 januari 2014 geen deel meer uitmaken van de organisatie van de KNAW. De Commissie heeft de intentie uitgesproken om het werk van de NCG buiten de KNAW voort te zetten. Hiertoe zijn in het verslagjaar voorbereidingen getroffen, die eind 2013 haar beslag gaan krijgen.

In het Jaarverslag zijn dit jaar twee artikelen opgenomen. Dr.ir. C.H.J. Lemmen, prof.dr.ir. P.J.M. van Oosterom en prof.ir. P. van der Molen presenteren het ontwerp voor het Domain Model for Land Administration, dat de formele International Standard ISO 19152 Geographic Information – Land Administration Domain Model (LADM) (ISO, 2012) is geworden. Dr.ir. S.J. Oude Elberink, dr. J.E. Stoter, dr. H. Ledoux en ir. T. Commandeur beschrijven de ontwikkeling van een nationaal virtueel driedimensionaal stads- en landschapsmodel voor Nederland.

Prof.dr.ir M. Molenaar,
Voorzitter NCG

Inhoudsopgave

• Nederlandse Commissie voor Geodesie 1
• Advies en onderzoek 1
• Symposia en workshops 4
• Commissie 5
• Publicaties 7

• Subcommissies 9
• Subcommissie Bodembeweging en Zeespiegelvariatie 9
• Subcommissie Geodetische Infrastructuur en Referentiesystemen 10
• Subcommissie Geo-Informatie Infrastructuur 15
• Subcommissie Geovisualisatie 17
• Subcommissie Mariene Geodesie 19
• Subcommissie Ruimtelijke Basisgegevens 22

• A Domain Standard for Land Administration 25
  Dr.ir. Christiaan Lemmen, prof.dr.ir. Peter van Oosterom, prof.ir. Paul van der Molen

• Generation of a National Virtual 3D City and Landscape Model for the Netherlands 41
  Dr. Sander Oude Elberink, dr. Jantien Stoter, dr. Hugo Ledoux, ir. Tom Commandeur

• Bijlagen 57

• Samenstelling van de organen van de NCG 57
• Internationale betrekkingen 62
• Onderzoek 66
• Publicaties 77
• Bureau van de NCG 78
• Afkortingen 79